Hội chứng cổ vai cánh tay là một vấn đề sức khỏe phổ biến, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và năng suất lao động của nhiều người. Tình trạng này có thể xuất hiện âm thầm. Nhưng tiến triển nhanh chóng nếu không được quan tâm và điều trị kịp thời. Theo kinh nghiệm các chuyên gia đã nghiên cứu sâu về bệnh lý này, Hadimed mong muốn mang đến cho bạn cái nhìn toàn diện và chi tiết nhất để giúp bạn hiểu rõ, phòng ngừa và điều trị hiệu quả hội chứng cổ vai cánh tay.
Nội dung
Hội chứng cổ vai cánh tay là gì?
Hội chứng cổ vai cánh tay (Cervico-brachial syndrome) là một tình trạng đau nhức; Khó chịu ở vùng cổ, vai và cánh tay. Nó thường do sự chèn ép hoặc tổn thương dây thần kinh, cơ hoặc các cấu trúc xương. Theo tài liệu của Bộ Y tế, đây là một trong những bệnh lý thường gặp trong nhóm các hội chứng liên quan đến cột sống. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến người lao động nặng. Nó còn xuất hiện ngày càng nhiều ở nhóm văn phòng – Người có tư thế làm việc sai, ít vận động.
Tổng quan về hội chứng cổ vai cánh tay
Ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống
Hội chứng cổ vai cánh tay không chỉ đơn thuần là cảm giác đau nhức mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến giấc ngủ, công việc thường ngày. Một nghiên cứu của Đại học Y Hà Nội vào năm 2021 đã chỉ ra rằng: Khoảng 40% người mắc hội chứng cổ vai cánh tay gặp khó khăn trong việc duy trì giấc ngủ ngon. Ngoài ra, cảm giác đau liên tục ở vùng cổ, vai và cánh tay khiến người bệnh dễ mất tập trung, giảm năng suất làm việc.
“Cảm giác đau nhức mãn tính ở cổ vai cánh tay nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến hội chứng đau kéo dài, ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương. Người bệnh cảm thấy mệt mỏi và dễ cáu gắt.” – TS. Nguyễn Văn Hải, chuyên gia xương khớp tại Bệnh viện Bạch Mai.
Sự phổ biến và dễ mắc phải
Theo thống kê từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khoảng 20% dân số toàn cầu sẽ gặp vấn đề liên quan đến cổ vai cánh tay ít nhất một lần trong đời. Tại Việt Nam, con số này cao hơn, lên đến 30-35% – Đặc biệt ở nhóm nhân viên văn phòng. Độ tuổi thường gặp là từ 30 đến 50, nhưng xu hướng này đang trẻ hóa do thói quen sử dụng điện thoại, máy tính sai tư thế.
Nguyên nhân gây bệnh
Hội chứng cổ vai cánh tay thường không có một nguyên nhân duy nhất, mà là sự kết hợp của nhiều yếu tố.
Thói quen sinh hoạt
Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất là tư thế sai khi làm việc. Cúi gập cổ trong thời gian dài khiến các cơ vùng cổ bị căng cứng – tăng áp lực lên dây thần kinh.
Ngoài ra, thói quen ít vận động cũng góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Những người dành nhiều giờ ngồi trước màn hình máy tính mà không thay đổi tư thế có nguy cơ bị hội chứng này cao gấp 1,8 lần so với người thường xuyên vận động.
85% nhân viên văn phòng tại các công ty ở Hà Nội từng trải qua cảm giác đau nhức vùng cổ vai cánh tay, theo nghiên cứu của Đại học Y Dược TP.HCM.
Các bệnh lý cột sống
Thoái hóa đốt sống cổ
Đây là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến hội chứng cổ vai cánh tay, đặc biệt ở người cao tuổi. Thoái hóa làm các đốt sống mất tính linh hoạt, gây chèn ép lên dây thần kinh và mạch máu.
Thoát vị đĩa đệm
Thoát vị đĩa đệm ở cột sống cổ làm tăng áp lực lên rễ thần kinh, gây cảm giác đau, tê bì kéo dài từ cổ xuống cánh tay. Đây là nguyên nhân phổ biến ở độ tuổi từ 40 đến 60.
Nguyên nhân tâm lý
Căng thẳng, lo âu và stress kéo dài có thể kích hoạt phản ứng co cứng cơ. Từ đó làm tăng cảm giác đau nhức vùng cổ vai.
>>>>>Xem thêm: Viêm khớp vai là gì? Dấu hiệu, điều trị và cách phòng tránh
Triệu chứng lâm sàng
Triệu chứng của hội chứng cổ vai cánh tay rất đa dạng và có thể thay đổi tùy thuộc vào mức độ tổn thương.
Cảm giác đau
Đau thường xuất hiện ở vùng cổ, vai và có thể lan xuống cánh tay hoặc các ngón tay. Cơn đau có thể tăng lên khi vận động hoặc giữ nguyên một tư thế quá lâu.
Tê bì và yếu cơ
Người bệnh thường cảm thấy tê bì hoặc giảm sức mạnh ở cánh tay và bàn tay. Đây là dấu hiệu cho thấy dây thần kinh bị tổn thương nghiêm trọng.
Triệu chứng cảnh báo
Nếu xuất hiện các triệu chứng như teo cơ, mất khả năng vận động hoặc đau không giảm dù đã điều trị… Khi đó người bệnh cần đến gặp bác sĩ ngay lập tức.
“Hội chứng cổ vai cánh tay cần được phát hiện sớm. Bất kỳ dấu hiệu nào như mất cảm giác hoặc teo cơ cũng cần được chẩn đoán kỹ lưỡng để tránh biến chứng.” – PGS.TS. Trần Thị Hồng, Đại học Y Hà Nội.
Phương pháp điều trị
Hội chứng cổ vai cánh tay là một bệnh lý phức tạp, đòi hỏi sự kết hợp linh hoạt giữa các phương pháp điều trị và phòng ngừa. Với nhiều năm nghiên cứu và thực hành trong lĩnh vực xương khớp. Một nhóm bác sỹ nhận thấy rằng phương pháp điều trị hiệu quả cần tập trung vào cả nguyên nhân cốt lõi và triệu chứng của bệnh
Điều trị không dùng thuốc
Vật lý trị liệu: Phương pháp cơ bản nhưng hiệu quả
Vật lý trị liệu là lựa chọn hàng đầu trong điều trị hội chứng cổ vai cánh tay. Các phương pháp như kéo giãn cột sống, xoa bóp, và châm cứu không chỉ giảm đau mà còn cải thiện chức năng vận động. Qua đó giúp phục hồi cơ bắp và dây thần kinh bị tổn thương.
Kéo giãn cột sống:
Kỹ thuật này sử dụng thiết bị chuyên dụng hoặc bàn kéo giãn, giúp giảm áp lực lên đĩa đệm. Không gian để dây thần kinh bị chèn ép được giải phóng. Theo nghiên cứu tại Đại học Tokyo (2019), kéo giãn cột sống giúp giảm đau tới 70% ở bệnh nhân hội chứng cổ vai cánh tay trong 4 tuần điều trị liên tục.
Châm cứu:
Được công nhận bởi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), châm cứu tác động vào các huyệt đạo giúp giảm đau và thư giãn cơ. Theo một nghiên cứu tại Bệnh viện Y học cổ truyền Trung Quốc năm 2020. Hơn 85% bệnh nhân hội chứng cổ vai cánh tay cảm thấy cải thiện sau 6 tuần châm cứu kết hợp xoa bóp.
Xoa bóp và các bài tập vật lý trị liệu:
Xoa bóp giúp cải thiện tuần hoàn máu, thư giãn cơ và giảm áp lực tại vùng cổ vai. Bài tập như “kéo giãn cơ vai-trapezius” hoặc “bài tập căng cổ nhẹ nhàng” giúp tăng tính linh hoạt của cổ vai, giảm nguy cơ tái phát.
Sử dụng thiết bị hiện đại
Thiết bị y tế hiện đại đã nâng cao chất lượng điều trị hội chứng cổ vai cánh tay điển hình như thiết bị đa năng PHYSYS. Máy này kết hợp đồng thời nhiều công nghệ tiên tiến, cung cấp giải pháp toàn diện và tối ưu.
Điện trị liệu:
Công nghệ sử dụng dòng điện kích thích dây thần kinh, giảm đau nhanh chóng. Một báo cáo tại Hội nghị Y học Phục hồi Châu Âu năm 2022 cho thấy, điện trị liệu giúp giảm đau 87% trong vòng 3 tuần sử dụng.
Siêu âm trị liệu:
Siêu âm tạo ra sóng âm sâu vào các mô, giúp giảm viêm, phục hồi mô mềm và cơ bắp. Công nghệ SonoSwing độc quyền của PHYSYS giúp điều chỉnh sóng âm kinh hoạt, phù hợp với từng vùng cơ thể. Nó mang lại hiệu quả phục hồi nhanh chóng.
Đánh giá chuyên gia:
“Máy PHYSYS mang lại sự kết hợp hoàn hảo giữa các công nghệ hiện đại, giúp nâng cao hiệu quả điều trị. Đặc biệt đối với bệnh nhân mãn tính hoặc không đáp ứng tốt với phương pháp thông thường.” – PGS.TS. Lê Hồng Nam, chuyên gia vật lý trị liệu tại Đại học Y Dược TP.HCM.
Phẫu thuật
Phẫu thuật là lựa chọn cuối cùng khi các phương pháp bảo tồn không mang lại hiệu quả hoặc bệnh đã tiến triển nặng.
Khi nào cần phẫu thuật?
- Thoát vị đĩa đệm cổ nghiêm trọng.
- Chèn ép dây thần kinh kéo dài, gây teo cơ hoặc mất cảm giác.
- Đau mãn tính không đáp ứng với điều trị bảo tồn sau 6 tháng.
Các phương pháp phổ biến:
- Vi phẫu thuật lấy đĩa đệm: Loại bỏ đĩa đệm tổn thương và thay thế bằng vật liệu nhân tạo.
- Nội soi cột sống cổ: Ít xâm lấn, thời gian phục hồi nhanh.
Theo báo cáo từ Bệnh viện Việt Đức, tỷ lệ thành công của phẫu thuật cột sống cổ đạt trên 90%, giúp cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.
Phòng ngừa hội chứng cổ vai cánh tay
Phòng ngừa là chìa khóa để tránh các biến chứng nghiêm trọng của hội chứng nà.
Điều chỉnh tư thế làm việc
- Lưng thẳng, chân đặt trên sàn, màn hình máy tính ngang tầm mắt.
- Chọn gối có độ cao phù hợp, tránh nằm sấp để giảm áp lực lên cổ.
Theo nghiên cứu tại Đại học Melbourne (2020), việc điều chỉnh tư thế làm việc giúp giảm nguy cơ mắc hội chứng cổ vai cánh tay tới 60%.
Chăm sóc sức khỏe cột sống
- Các bài tập nhẹ nhàng như yoga, bơi lội hoặc bài tập kéo giãn giúp tăng cường sức mạnh cơ và cải thiện linh hoạt cột sống.
- Bổ sung canxi, vitamin D và omega-3 để tăng cường sức khỏe xương khớp.
Khám định kỳ
Đừng chờ đến khi cơn đau trở nên nghiêm trọng mới tìm đến bác sĩ. Khám sức khỏe định kỳ sẽ giúp phát hiện sớm các vấn đề và ngăn ngừa biến chứng.
Việc điều trị hội chứng cổ vai cánh tay nên kết hợp các phương pháp tiên tiến như vật lý trị liệu hiện đại với máy đa năng PHYSYS. Ngoài ra, việc phòng ngừa thông qua điều chỉnh tư thế, tập luyện và khám sức khỏe định kỳ là vô cùng quan trọng.
Nếu bạn hoặc bệnh nhân của bạn đang gặp vấn đề về cổ vai cánh tay, hãy liên hệ ngay với các chuyên gia y tế. Hoặc đầu tư vào các thiết bị hiện đại, đa năng, tiện lợi để mang lại hiệu quả điều trị tốt nhất.
