Dù đang ở lứa tuổi nào thì bệnh đau khớp gối cũng luôn luôn ảnh hưởng đến cuộc sống của bạn. Nếu không được chữa trị kịp thời sẽ ảnh hưởng đến tương lai. Chỉ cần điều trị kịp thời sẽ khắc phục được đáng kể về sau. Dưới đây là bài viết từ A – Z về bệnh đau khớp gối của HADIMED.
Nội dung
Đau khớp gối là gì?
Đau đầu gối không chỉ là một căn bệnh thông thường, mà còn là một tín hiệu đáng báo động về sức khỏe xương khớp. Đối với những ai đã trải qua nỗi đau này, họ hiểu rằng đó không chỉ là sự khó chịu ngắn hạn, mà còn ảnh hưởng đến mọi khía cạnh của cuộc sống.
Hình thành từ tổn thương xung quanh và bên trong khớp gối, những cơn đau đầu gối khiến chúng ta gặp khó khăn trong vận động và làm giảm chất lượng cuộc sống hàng ngày. Bởi vì khớp gối là một cấu trúc phức tạp và phải chịu áp lực lớn từ trọng lượng cơ thể, nó trở thành một điểm dễ bị tổn thương.
Vấn đề này không chỉ đơn thuần là một cơn đau thông thường, mà nó còn có thể là dấu hiệu của những căn bệnh xương khớp tiềm ẩn và nguy hiểm. Vì vậy, việc hiểu rõ nguyên nhân và điều trị đau đầu gối là vô cùng quan trọng để khôi phục sức khỏe và trở lại cuộc sống với sự tự tin và thoải mái.
Nguyên nhân gây đau khớp gối?
Chấn thương đầu gối bị đau khớp gối
Đau khớp gối không chỉ là một vấn đề nhỏ nhặt, mà còn là dấu hiệu cho thấy có tổn thương xảy ra trong khớp và các cấu trúc xung quanh như dây chằng, gân, sụn và túi hoạt dịch. Khớp gối đóng vai trò quan trọng trong hệ thống cơ bắp và chịu áp lực lớn khiến nó trở nên dễ bị tổn thương. Hãy cùng điểm qua một số nguyên nhân phổ biến gây đau khớp gối:
- Chấn thương dây chằng: Rách dây chằng chéo trước là một chấn thương phổ biến, thường xảy ra khi thể thao hoặc chuyển đổi hướng đột ngột.
- Rách sụn chêm: Sụn chêm giữ vai trò giảm xóc giữa xương chày và xương đùi. Khi đầu gối trẹo sang bên, sụn chêm có thể bị rách hoặc kẹt trong khớp.
- Gãy xương: Gãy xương đầu gối có thể xảy ra sau một tai nạn hoặc chấn thương. Đặc biệt, những người có xương yếu có nguy cơ cao hơn.
- Viêm gân bánh chè: Viêm gân bánh chè xảy ra khi gân xương bánh chè bị chấn thương, và thường xảy ra ở những người tham gia các hoạt động thể thao đòi hỏi nhảy.
- Trật khớp chè đùi: Đây là tình trạng khi xương bánh chè trượt khỏi vị trí ban đầu, gây đau và sưng.
- Viêm bao hoạt dịch đầu gối: Bao hoạt dịch đầu gối bị viêm do quá tải hoặc chấn thương, gây sưng và đau đầu gối.
- Bệnh Osgood-Schlatter: Đây là tình trạng thường gặp ở thanh thiếu niên, gây đau sưng bên dưới đầu gối.
Viêm khớp gối bị đau khớp gối
Khi đau khớp gối không chỉ đơn giản là một vấn đề nhỏ, mà là một biểu hiện phức tạp của nhiều căn bệnh khác nhau. Viêm khớp gối có thể là hậu quả của hàng chục loại bệnh, và một số nguyên nhân phổ biến đã được liệt kê. Cùng nhìn lại một số nguyên nhân gây đau khớp gối đầy thú vị:
- Thoái hóa khớp gối: Một trạng thái phổ biến khi sụn trong khớp bị suy giảm theo thời gian, gây đau và sưng ở khớp gối, đặc biệt ở người trên 50 tuổi.
- Viêm khớp dạng thấp: Một bệnh tự miễn dịch ảnh hưởng đến nhiều khớp trong cơ thể, bao gồm cả khớp gối. Tính chất mãn tính của bệnh có thể khác nhau ở mỗi người.
- Bệnh Gout và bệnh giả Gout: Sự tích tụ các tinh thể axit uric trong khớp gây ra bệnh Gout, làm đau khớp gối. Ngoài ra, tinh thể canxi cũng có thể phát triển trong dịch khớp, gây ra các triệu chứng tương tự như Gout (bệnh giả Gout).
- Viêm khớp nhiễm trùng: Một số trường hợp đau khớp gối một bên có thể do nhiễm trùng mà không có chấn thương trước đó. Tình trạng này thường đi kèm với sưng, đau và sốt. Viêm khớp nhiễm trùng có thể gây tổn thương nghiêm trọng cho sụn đầu gối.
- Hội chứng đau xương bánh chè: Một thuật ngữ ám chỉ đau giữa xương bánh chè và xương đùi phía dưới. Tình trạng này phổ biến ở các vận động viên, người trẻ tuổi và người cao tuổi.
Các yếu tố nguy cơ ảnh hưởng đến việc đau khớp gối
Đôi khi, những yếu tố dưới đây có thể làm tăng nguy cơ đau đầu gối, tạo nên một cảnh báo đầy thách thức:
- Trọng lượng cơ thể thừa hoặc béo phì: Áp lực gia tăng lên khớp gối, thậm chí chỉ khi di chuyển hoặc đi lên xuống cầu thang. Điều này cũng đẩy mạnh quá trình thoái hóa khớp, khiến sụn khớp bị phá hủy một cách nhanh chóng.
- Sức mạnh và linh hoạt cơ bắp kém: Yếu đi cơ bắp và thiếu linh hoạt có thể làm tăng nguy cơ chấn thương đối với khớp gối.
- Các môn thể thao và nghề nghiệp đòi hỏi động tác lặp đi lặp lại cho khớp gối: Như bóng rổ, chạy bộ, công việc xây dựng hoặc làm nông nghiệp… Sự căng thẳng liên tục đối với khớp gối trong các hoạt động này có thể tăng nguy cơ chấn thương.
- Chấn thương khớp gối trong quá khứ: Những người đã từng chịu chấn thương đầu gối thường có khả năng bị chấn thương lần nữa cao hơn.
Triệu chứng của bệnh đau khớp gối
Triệu chứng bệnh không chỉ là một cơn đau đầu gối đơn thuần, mà còn là một trạng thái phức tạp với những dấu hiệu đặc trưng. Hãy cùng tìm hiểu những triệu chứng mà bạn có thể gặp phải:
- Sưng và cứng khớp: Đầu gối trở nên phình to và cảm giác khó khăn khi cử động.
- Khu vực bị đau đỏ và nóng ấm khi chạm vào: Đầu gối có màu đỏ và tỏa nhiệt khi tiếp xúc.
- Khớp yếu hoặc không ổn định: Cảm giác mất cân bằng hoặc không đủ sức khi sử dụng đầu gối.
- Nghe tiếng lách tách hoặc lạo xạo ở khớp: Có thể nghe thấy âm thanh kêu lách tách hoặc cảm giác khớp chạy trơn tru.
- Không thể duỗi thẳng hoặc uốn cong đầu gối hoàn toàn: Gặp khó khăn khi cố gắng làm thao tác này, cho thấy sự hạn chế của khớp gối.
Đặc biệt, nếu bạn gặp phải những triệu chứng sau đây, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức:
- Đầu gối yếu và/hoặc không thể chịu lực: Cảm giác mất đi sức mạnh và khả năng chịu tải trọng của đầu gối.
- Chân hoặc đầu gối biến dạng rõ rệt: Sự thay đổi hình dạng nổi bật ở chân hoặc đầu gối, có thể là dấu hiệu của vấn đề nghiêm trọng.
- Bị sốt, kèm theo mẩn đỏ, đau và sưng ở đầu gối: Có thể là dấu hiệu của một tình trạng nhiễm trùng, đòi hỏi sự can thiệp y tế ngay lập tức.
- Đau đầu gối nghiêm trọng sau chấn thương: Cơn đau không giảm đi sau một thời gian, cho thấy có thể xảy ra vấn đề lớn hơn sau chấn thương.
Cách chẩn đoán bệnh viêm khớp gối
Để chẩn đoán đau khớp gối, các phương pháp sau có thể được áp dụng:
Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra lâm sàng để xác định vị trí và tính chất của cơn đau. Thông qua việc hỏi về thông tin chi tiết về cơn đau, như thời gian xuất hiện, tần suất, triệu chứng kèm theo và mức độ ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày, bác sĩ có thể đưa ra những nhận định ban đầu.
Chẩn đoán hình ảnh: Sử dụng các phương pháp hình ảnh như chụp X-quang, chụp CT, chụp MRI và siêu âm để đánh giá cấu trúc và tình trạng khớp gối. Chụp X-quang giúp phát hiện các vấn đề như gãy xương và thoái hóa khớp. Chụp CT cung cấp hình ảnh chi tiết hơn về xương và có thể chẩn đoán bệnh Gout ngay cả khi không có viêm khớp. Chụp MRI được sử dụng để hiển thị các tổn thương mô mềm như dây chằng, gân, sụn và cơ. Siêu âm có thể tái tạo hình ảnh các cấu trúc mô mềm xung quanh đầu gối.
Xét nghiệm: Xét nghiệm máu hoặc chọc hút dịch khớp gối có thể được yêu cầu để xác định nếu có nhiễm trùng hoặc viêm đang xảy ra. Những xét nghiệm này cung cấp thông tin về các chỉ số dấu hiệu viêm và khả năng chẩn đoán các bệnh liên quan.
Cách điều trị và phục hồi của đau khớp gối
Đau khớp gối nhẹ
Để tự khắc phục những trường hợp đau gối nhẹ tại nhà, có thể áp dụng những biện pháp sau đây một cách đơn giản và hiệu quả:
- Sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn: Có thể sử dụng các loại thuốc giảm đau như paracetamol hoặc ibuprofen để giảm cơn đau và viêm. Tuy nhiên, hãy đảm bảo tuân thủ liều lượng và hướng dẫn sử dụng được ghi trên hướng dẫn của nhà sản xuất.
- Nghỉ ngơi: Nếu đau gối nhẹ, hãy cho khớp gối thời gian nghỉ ngơi và hạn chế hoạt động mạnh để giảm áp lực lên khớp gối. Việc nghỉ ngơi trong một vài ngày cũng giúp vết thương được lành hơn và tránh gây tổn thương mới.
- Chườm lạnh hoặc chườm nóng: Sử dụng phương pháp chườm lạnh hoặc chườm nóng có thể giúp giảm đau và viêm. Khi chườm lạnh, không áp dụng trực tiếp lên da để tránh gây bỏng lạnh. Mỗi lần chườm không nên quá 10 phút để tránh tác động tiêu cực lên da.
- Băng ép khớp gối: Sử dụng băng ép khớp gối để giữ cho khớp ổn định và ngăn ngừa tích tụ chất lỏng trong các mô bị tổn thương. Băng ép cũng có tác dụng giảm sưng và duy trì sự liên kết của đầu gối. Hãy đảm bảo buộc băng ép không quá chặt để không gây hạn chế tuần hoàn máu.
- Kê chân lên cao: Khi nằm hoặc ngồi, hãy kê chân lên cao bằng cách sử dụng gối hoặc đặt chân lên một bức bàn nhỏ. Việc này giúp giảm sưng và giảm áp lực lên khớp gối.
Dùng thuốc theo chỉ định
Để khắc phục các vấn đề đau gối, sử dụng thuốc theo chỉ định là một giải pháp hiệu quả. Có một loạt các loại thuốc được sử dụng để giảm đau và điều trị các vấn đề cốt lõi liên quan đến đau đầu gối, và chúng mang lại những lợi ích đáng kể:
Một loại thuốc phổ biến được sử dụng là NSAID (Non-Steroidal Anti-Inflammatory Drugs) – thuốc chống viêm không steroid. Những loại thuốc này được thường xuyên sử dụng để điều trị các trường hợp đau đầu gối do viêm khớp, viêm bao hoạt dịch và viêm gân. Chúng có tác dụng giảm viêm và giảm đau, giúp cải thiện khả năng di chuyển và chất lượng cuộc sống.
Ngoài ra, còn có các loại thuốc khác như thuốc chống thấp khớp, được sử dụng để giảm triệu chứng và ngăn chặn sự tiến triển của bệnh thấp khớp. Đối với những trường hợp đau gối do nhiễm trùng, vi khuẩn, hoặc bệnh Gout, thuốc kháng sinh và steroid có thể được đề cập để điều trị tương ứng.
Vật lý trị liệu
Vật lý trị liệu là một phương pháp quan trọng trong việc điều trị đau đầu gối, tập trung vào việc tăng cường cơ xung quanh khớp để giúp khớp trở nên ổn định hơn và giảm đau. Qua việc thực hiện các bài tập và động tác đặc biệt, người bệnh có thể cải thiện sự linh hoạt và thăng bằng của đầu gối.
Một phương pháp phổ biến được áp dụng là sử dụng đệm lót vòm (Arch support). Đệm lót vòm có thể được đặt vào một bên chân để phân tán áp lực đang tác động lên đầu gối bị đau do viêm xương khớp. Ngoài ra, trong một số tình huống đặc biệt, các loại nẹp khác nhau có thể được sử dụng để bảo vệ và nâng đỡ khớp gối, giúp duy trì sự ổn định và giảm căng thẳng trên đầu gối.
Tuy nhiên, việc áp dụng vật lý trị liệu và sử dụng các phụ kiện hỗ trợ phải được thực hiện dưới sự hướng dẫn của chuyên gia về vật lý trị liệu hoặc nhà y tế có kinh nghiệm. Họ sẽ xem xét tình trạng đầu gối của bạn và đề xuất phương pháp và phụ kiện phù hợp nhất để đạt được kết quả tốt nhất.
Tiêm thuốc
Trong một số trường hợp, để điều trị đau đầu gối, bác sĩ có thể đề xuất phương pháp tiêm thuốc trực tiếp vào khớp. Có ba loại tiêm thuốc phổ biến được sử dụng:
- Tiêm thuốc corticoid: Đây là loại thuốc có tác dụng giảm các triệu chứng viêm khớp. Thông qua việc tiêm corticoid trực tiếp vào đầu gối, thuốc có thể giảm sưng, đau và viêm trong một thời gian kéo dài, thường là vài tháng.
- Tiêm axit hyaluronic: Axit hyaluronic là một chất lỏng đặc, tương tự như chất bôi trơn tự nhiên trong khớp. Khi được tiêm trực tiếp vào đầu gối, axit hyaluronic giúp cải thiện khả năng vận động của khớp, giảm đau và tăng độ bôi trơn trong khớp.
- Tiêm huyết tương giàu tiểu cầu (PRP): Phương pháp này liên quan đến việc tiêm một phần huyết tương giàu tiểu cầu từ chính máu của bệnh nhân vào khớp bị đau. PRP có tác dụng giảm viêm và kích thích quá trình chữa lành. Nó được coi là một phương pháp tự nhiên hơn, vì nó sử dụng chính thành phần máu của bệnh nhân.
Phẫu thuật
Có một số phương pháp phẫu thuật khác nhau được sử dụng để điều trị đau khớp gối. Dưới đây là một số loại hình phẫu thuật thường được áp dụng:
- Phẫu thuật nội soi: Đây là một phương pháp được sử dụng để điều trị các vấn đề như loãng xương, sụn khớp hư hỏng, dây chằng rách hoặc thể lỏng trong khớp gối. Qua việc sử dụng công nghệ nội soi, bác sĩ có thể loại bỏ các tác nhân gây đau và khắc phục các tổn thương nhỏ mà không cần phải mở toang khớp.
- Thay khớp gối bán phần: Phương pháp này được sử dụng khi chỉ một phần của khớp gối bị tổn thương nghiêm trọng. Bác sĩ sẽ thay thế phần bị hư hỏng bằng các bộ phận nhân tạo được làm từ kim loại và nhựa. Quá trình này giúp tái lập sự ổn định và khả năng chuyển động của khớp gối.
- Thay khớp gối toàn phần: Trong trường hợp khớp gối bị hư hỏng nặng, phẫu thuật thay khớp gối toàn phần có thể được thực hiện. Quá trình này bao gồm việc loại bỏ hoàn toàn xương và sụn hư hỏng từ xương đùi và xương bánh chè. Sau đó, một khớp nhân tạo được làm từ hợp kim, nhựa cao cấp và polyme sẽ được thay vào để thay thế khớp gối gốc.
- Đục xương và sửa trục: Phương pháp này nhằm loại bỏ một phần xương bị tổn thương ra khỏi xương đùi hoặc xương chày, từ đó giúp khớp gối khôi phục tốt hơn và giảm đau do viêm khớp. Thủ thuật này có thể giúp người bệnh tránh phải thực hiện phẫu thuật thay khớp gối toàn phần.
Đối tượng dễ mắc bệnh đau khớp gối
Đau khớp đầu gối có thể ảnh hưởng đến mọi người, nhưng có những đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Đầu tiên, người lớn tuổi thường có nguy cơ cao hơn do quá trình lão hóa và tổn thương khớp theo thời gian. Người thừa cân và béo phì cũng gặp nguy cơ cao hơn vì áp lực lên đầu gối lớn hơn và khớp gối phải chịu đựng nhiều căng thẳng hơn.
Vận động viên và người lao động nặng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn do tác động liên tục và cường độ cao lên đầu gối. Hoạt động vận động cường độ cao và những công việc đòi hỏi sức lao động nặng có thể gây ra căng thẳng và tổn thương khớp gối, dẫn đến đau và các vấn đề khớp.
Nếu không được điều trị đúng cách, có thể xảy ra các biến chứng nghiêm trọng. Đau khớp gối có thể dẫn đến sự hạn chế về chức năng và di chuyển, gây khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày và tham gia vào các hoạt động yêu thích. Viêm xương khớp là một trong những biến chứng thường gặp, có thể gây đau đớn và sưng tấy. Nếu không được điều trị kịp thời, các vấn đề khớp có thể làm tổn thương khớp gối và gây tàn tật.
Cách phòng tránh bệnh đau khớp gối
Để giảm nguy cơ chấn thương và thoái hóa khớp gối, dưới đây là một số gợi ý hữu ích:
- Ngừng tập luyện hoặc tránh thực hiện các động tác gây đau cho khớp gối. Điều này giúp giảm áp lực và tạo cơ hội cho khớp hồi phục.
- Nếu bạn muốn tăng cường độ tập luyện, hãy thực hiện một cách dần dần. Bắt đầu với mức độ và cường độ thích hợp, sau đó tăng dần theo thời gian để cho cơ thể và khớp thích nghi.
- Tập thể dục thể thao đều đặn và đúng cách. Hãy khởi động trước khi tập luyện để làm nóng cơ và tránh chấn thương.
- Thực hiện các bài tập nhằm tăng cường sức mạnh cơ bắp và linh hoạt của cơ tứ đầu và gân kheo, cũng như các cơ trên mặt trước và mặt sau của đùi. Các hoạt động như aerobic, yoga, bơi lội và đạp xe có thể hỗ trợ tốt cho khớp gối.
- Trong trường hợp viêm xương khớp, đau khớp gối mãn tính hoặc chấn thương tái phát, hãy chuyển sang các môn thể thao khác như bơi lội trong ít nhất một tuần để cho khớp có thời gian nghỉ ngơi và phục hồi.
- Duy trì cân nặng lành mạnh và giảm cân nếu cần thiết. Việc giảm áp lực lên khớp gối bằng cách giảm cân có thể giảm nguy cơ chấn thương và giúp giảm tải trọng cho khớp.
- Sử dụng miếng đệm đầu gối khi làm việc hoặc tham gia các hoạt động thể thao đòi hỏi phải quỳ xuống nhiều. Điều này giúp giảm áp lực tác động lên khớp gối và bảo vệ khớp khỏi tổn thương.
- Chọn giày phù hợp cho từng môn thể thao. Một đôi giày tốt có thể cung cấp hỗ trợ và giảm áp lực cho khớp gối trong quá trình vận động.
Hy vọng, với bài viết về đau khớp gối mà chúng tôi vừa gửi đến, các bạn cũng đã có thêm cho mình nhiều thông tin hữu ích. Hãy đến ngay Hadimed để được tư vấn, báo giá các thiết bị vật lý trị liệu phục hồi chức năng giá tốt, liên hệ với chúng tôi theo thông tin sau để được hỗ trợ kịp thời:
CÔNG TY CỔ PHẦN CÔNG NGHỆ HADIMED
Hotline: 0919 312 115 – 0911 665 123
Email: Sales@hadimed.com.vn
Website: https://hadimed.com.vn/
Với hơn 8 năm kinh nghiệm khám chữa bệnh và 2 năm tu nghiệp tại Trung Quốc, Bác sĩ Nguyễn Thái Bảo là người được trực tiếp tiếp nhận nhiều trường phái trị bệnh từ những thầy thuốc Trung Quốc như: giáo sư Vương Kỳ – Viện sĩ Quốc Y Đại sư, giáo sư Dương Trụ Liên, giáo sư Trương Phong… Không chỉ vậy, Bác sĩ Bảo là người có thế mạnh về dược liệu và các phương pháp vật lý trị liệu hỗ trợ bệnh nhân.